کافه کتاب - در خدمت و خیانت روشنفکران

نام: در خدمت و خیانت روشنفکران

نویسنده: جلال آل احمد

ناشر: انتشارات خوارزمی

تاریخ نشر: سال ۱۳۵۷ – چاپ اول

تعداد صفحات: جمعا ۴۹۶ صفحه

حجم: جمعا ۱۳.۷ مگابایت

درباره کتاب، گزیده‌های از کتاب، فهرست کتاب و درباره جلال آل احمد در ادامه مطلب

دانلود از لینک مستقیم

دوره دو جلدی: ۴۹۶ صفحه – ۱۳.۷ مگابایت

***

جلد اول: ۲۱۷ صفحه – ۷.۳ مگابایت

جلد دوم: ۲۷۹ صفحه – ۶.۴ مگابایت

درباره کتاب:

کتاب حاضر از کتب معروف و بحث برانگیز جلال آل احمد است،آل احمد که خود از روشنفکران و نویسندگان معاصر محسوب می شود،در این کتاب می کوشد با ادبیات و ذهنیت خودش به واکاوی معنای روشنفکری و بررسی خاستگاه و زادگاههای آن بپردازد. و از طرفی می پرسد و به چالش می کشد که جریان روشنفکری در ایران چه خدمت ها و خیانت هایی کرده اند. کتاب بدلیل سبک نگارشش هنوز تازه است و خواندنش از مناظر گوناگون مفید .

گزیده‌ای از کتاب:

- جلال کتاب را با این شعر نیما آغاز می کند:

من دلم سخت گرفته است از این ،

مهمانخانه ی مهمان کش روزش تاریک ،

که بجان هم،نشناخته انداخته است :

چند تن ناهموار ،

چند تن خواب آلود ؛

چند تن ناهشیار . . .

روشنفکر امروزی از کجا می آید؟

اکنون فرصت آن رسیده است که ببینیم روشنفکر امروزی از کجا می آید؟ به این معنی که زادگاهش کجاست ؟کدام طبقه است؟ کدام مدرسه و مکتب است؟ و پیش از رسیدگی به این سوالات ها بد نیست برای اخرین بار در تعیین مفهوم ((روشنفکری امروزی)) دقتی کنیم. غرضم از این روشنفکر امروزی: ((تنها طبقه واقعا انقلابی- وتنها طبقه همیشه انقلابی است. چون هر طبقه با تأمین آن ها ساکت می شود. چرا که اگر حساب مسائل مادی در کار باشد روشنفکر معمولا از طبقه است که از لحاظ مادی وضع چندان اسق انگیزی ندارد و کم وبیش می تواند معاش خود را تامین کند. امروز اکثر نهضت های انقلابی جهان متعلق به روشنفکر ان است. چرا که برای جنبش لازم است تا آنان را به تحرک وادار کند. اما روشنفکر به خاطر یک نیاز ذهنی می جنگد. مبارزینی که امروز در کوهستانها وجنگلهای گوشه و کنار دریا می جگند همه ریشه روشنفکری را دارند وبه خاطر هیچ طبقه ای نمی جنگند وهیچ طبقه ای هم پشتیبان شان نیست. روشنفکران در شرایط مختلف اقتصادی واجتماعی به قصد برقراری حکومت عدل قیام می کنند و تابع شرایط زمانی و مکانی خودنیستند.

از آسیا و افریقا همانطور بر می خیزند که از اروپا فرق روشنفکر با پرولتاریا در همین است پرولتاریا می ماند اما روشنفکر پیش می رود. وبه این دلایل است که روشنفکر اگرچه ممکن است پیشاپیش مبارزات طبقانتی قرار بگیرد و لی باید منافع خود را مستقل از منافع همه طبقات بداند. که او اگرچه به هر حال از طبقه بر خاسته است اما متعلق به هیچ طبقه ای نیست . روشنفکری مثل گاندی چنین وضعی داشت. از هیچ طبقه معینی حمایت نمی کرد ونمی خواست طبقه ای را برندازد وطبقه دیگری را جانشین آن گند.

- روشنفکر ایرانی هنوز از جمع خلایق بریده است دستی به مردم ندارد و ناچار خود را هم دربند مردم نمی داند.به مسائلی می اندیشد که محلی نیست وارداتی است و تا روشنفکر ایرانی با مسایل محلی محیط بومی خود آشنا نشود و گشاینده مشکلات بومی نشود وضع از همین قرار هست که هست.

چون…روشنفکر ایرانی در محیط بومی خود تحقیر می شود…ناراضی است پس در جستجوی روزگار بهتری هم هست درست است که فعلا جرات عمل ندارد و می ترسد اما اگر به حد اعلای ترس که رسید پنجه در صورت پلنگی خواهد انداخت.

روشنفکر ایرانی به قول صادق هدایت همچون کنده ای است که در کنار اجاق مانده و سیاه شده نه به آتش زیر دیگ کمکی کرده و نه چوب سالم باقی مانده.

در چنین وضعی اگر روشنفکر ایرانی بتواند از سرسپردگی به حکومت ها چشم بپوشد و برای رسیدن به مقامی که حق اوست تکیه به آزادی کند و به خلایق کثیری که آهسته آهسته دارند در حوزه تأثیر و تآثر روشنفکری قرار می گیرند…لیاقت خود را در حل مشکلات بومی…نشان دهد و از این راه دستی به خلایق کثیر پیدا کند و نفوذ کلامی در ایشان راه اصلی را پیدا کرده است.

فهرست کتاب:

درآمد

روشنفکر چیست؟ کیست؟

روشنفکر خودی است یا بیگانه

ضمیمه ی اول : پیدایش روشنفکران (آنتونیو گرامشی)

ضمیمه دوم : تحقیق آمار صاحبان مشاغل روشنفکری

زادگاه های روشنفکری

ضمیمه سوم : روشنفکران چینی و غرب (وای.سی.وانگ) ترجمه سیمین دانشور

ضمیمه چهارم : تصور نخبه ی حقیقی در علم الاجتماع و تاریخ (لویی ماسینیون)

منبع : کافه کتاب